Grip Aşısı, Okul Çağı Çocukları ve Aileleri İçin Hayati Öneme Sahip

İSTANBUL, – Okul döneminin başlamasıyla birlikte grip vakalarında belirgin bir artış yaşanmaya başladı. Öğrencilerin okullarında virüslerle karşılaşması ve bunları evlerine taşımaları, doğal olarak aileleri de etkiliyor. Acıbadem Altunizade Hastanesi’nden Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Eda Kepenekli, grip aşısının yalnızca kişisel koruma sağlamadığını, bu aşının aynı zamanda toplumsal bağışıklık oluşturarak salgınların önüne geçtiğini vurguladı.

Prof. Dr. Kepenekli, okulların açılması ile grip vakalarının arttığını ifade ederek, çocukların kapalı alanlarda uzun süre bir arada bulunmasının virüsün hızla yayılmasına yol açtığını ve bu nedenle grip aşısının hem çocuklar hem de aileleri için kritik bir gereklilik olduğunu belirtti.

Aynı zamanda grip aşısının yalnızca bireysel koruma sağlamadığını, toplum çapında da koruma sağladığını ifade eden Kepenekli, şunları ekledi:

“Çocuklar okullarda aldıkları virüsü aile büyüklerine, belki kronik hastalığı bulunan kardeşlerine ve yaşlı bireylere bulaştırabiliyorlar. Grip aşısı, hem hastalığın bulaşma riskini azaltıyor hem de ciddi komplikasyonlardan, örneğin zatürre ve kalp kası iltihabı gibi hastalıklardan korunmalarını sağlıyor. Böylelikle hem çocukların okuldaki devamsızlığı hem de toplumsal hastalık yükü önemli ölçüde düşüyor.”

‘AŞIYLA BULAŞ ZİNCİRİ KIRILIYOR’

Prof. Dr. Kepenekli, öğrencilerin okullar, kreşler ve oyun alanları gibi kalabalık yerlerde uzun süre bir arada bulunmasının, sık temas ve hijyen kurallarına tam uyulmaması nedeniyle virüslerin hızla yayılmasına olanak tanıdığını hatırlatarak, “Aşı, bireyleri enfeksiyona karşı korumanın yanı sıra, toplumda yeterli aşılanma oranına ulaşıldığında virüsün dolaşımını zorlaştırarak bir ‘koruma kalkanı’ oluşturur. Bu etki, yalnızca aşı olanları değil, sağlık durumu nedeniyle aşı olamayan bireyleri de kapsayan sürü bağışıklığını devreye sokar” dedi. Prof. Dr. Kepenekli, grip aşısının bulaş zincirini kırarak hem çocukların hem de çevresindekilerin korunmasına önemli katkıda bulunduğunu vurguladı.

‘YALNIZCA ÇOCUKLAR DEĞİL, TÜM AİLE KORUNMALI’

Grip aşısının sadece çocuklar için değil, öğretmenler, okul çalışanları ve aynı evde yaşayan tüm aile bireyleri için büyük önem taşıdığını belirten Kepenekli, “Okul, sadece öğrencilerin değil; öğretmenlerin, yöneticilerin, temizlik ve yemek hizmeti verenlerin de sürekli etkileşimde olduğu karmaşık bir yapıdır. Bu zincirden herhangi bir halkada virüsün bulaşması, hızla okula ve ev ortamına yayılabilir. Dolayısıyla okul topluluğundaki herkesin aşılanması, yalnızca kendi sağlıklarını korumakla kalmaz, toplumun genelinde bağışıklığı artırarak virüsün dolaşımını zorlaştırır. Bu sayede, grip enfeksiyonu açısından risk altında bulunan bebekler, yaşlılar ve kronik hastalığı olan kişiler dolaylı olarak korunmuş olur” şeklinde konuştu.

‘GRİP SEZONU NİSAN AYINA KADAR DEVAM EDİYOR, AŞI İÇİN GEÇ KALMAMAK GEREK’

Ülkemizde grip aşısı için en uygun zamanın ekim ve kasım ayları olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Kepenekli, aşı takvimine uyulmasının önemine dikkat çekti. “Grip sezonu genellikle sonbaharın başında başlar ve mart ya da nisan aylarına kadar sürer. Bu nedenle ‘artık geç kaldım’ düşüncesiyle aşı olmaktan vazgeçilmemeli. Sezon ilerlese bile aşı yaptırmak, hastalığın etkisini hafifletmek ve komplikasyonlardan korunmak açısından her zaman faydalıdır” diye ekledi.

Prof. Dr. Kepenekli, çocuklarda aşı uygulamasının 6 aydan itibaren yapılabileceğini belirterek şu bilgileri paylaştı:

“İlk kez aşılanan 6-8 aylık bebeklere bağışıklığın tam olarak gelişmesi için iki doz aşı yapılması gerekir. Daha önceden aşılanmış ya da 9 yaşından büyük çocuklar için tek doz yeterlidir. Aşının her yıl yenilenmesinin önemi büyüktür; çünkü grip virüsleri her sezonda değişiklikler gösterir, dolayısıyla geçen yılın aşısı yeterli koruma sağlayamayabilir.”

‘EK ÖNLEMLER DE ŞART’

Aşının gripten korunmada en etkili yöntem olduğunu söyleyen Prof. Dr. Kepenekli, bunun yanında bireysel ve çevresel koruma önlemlerinin de hastalığın yayılmasını önemli ölçüde azalttığını belirtti. “Grip yalnızca bireyleri etkilemekle kalmaz, okul, iş yerleri ve ev gibi ortak yaşam alanlarını da etkileyen bir enfeksiyondur. Bu nedenle, aşının yanı sıra, basit ama etkili hijyen alışkanlıklarının hayatımızın bir parçası haline getirilmesi çok önemlidir” şeklinde ifade etti.

Prof. Dr. Kepenekli, korunması gereken noktaları şöyle özetledi:

“Ellerin sabun ve su ile düzenli olarak yıkanması, kapalı alanların sık sık havalandırılması, öksürme ve hapşırma sırasında ağız ve burnun mendil ya da dirsek içiyle kapatılması, ortak kullanılan eşyaların düzenli olarak temizlenmesi gibi basit uygulamalar, virüsün yayılma riskini önemli ölçüde azaltır.”

Prof. Dr. Kepenekli, özellikle küçük çocuklar, yaşlı bireyler, hamileler ve kronik hastalıkları olan kişilerin yüksek risk grubunda olduğunu belirterek, “Bu grupta yer alan kişilerde hastalık daha ağır seyredebilir. Bu sebeple risk grubundakilerin kalabalık ortamlarda maske takması, semptomlar belirdiğinde gecikmeden doktora başvurması ve gerekli tedbirleri zamanında alması çok önemlidir” dedi.

GEÇEN SEZON VE YENİ DÖNEME DAİR ÖNGÖRÜLER

2024-2025 grip sezonunun önceki yıllara kıyasla orta-yüksek şiddette seyrettiğini hatırlatan Prof. Dr. Kepenekli, özellikle çocuklarda artan hastalık yükü ve yüksek komplikasyon oranları gözlemlediklerini dile getirdi. Kepenekli, bunun nedenleri arasında aşılanma oranlarının düşük olması, toplumda var olan yanlış bilgilendirme ve aşıya dair tereddütler ile pandemi sürecinde azalan korunma alışkanlıklarını sıraladı. “Grip bu yıl sadece okul çağı çocuklarda değil, daha küçük yaş gruplarında da ciddi solunum yolu enfeksiyonları ve hastane yatışlarına yol açtı. Ne yazık ki pediatrik ölümlerde de artış gözlendi. Bu durum, toplum bağışıklığının yeterli seviyede olmadığını gösteriyor” şeklinde konuştu.

Prof. Dr. Kepenekli, benzer bir durumun gelecek yıl da yaşanmaması için erken uyarıda bulunarak, “Eğer aşılanma oranları artırılmazsa, önümüzdeki sezon da aynı ya da daha şiddetli bir tablo ile karşılaşma riskimiz yüksektir. Ancak bu risk, etkili bir aşılama ve basit korunma tedbirleri ile önemli ölçüde azaltılabilir. Her aile üyesinin grip aşısını zamanında yaptırması, çocukların okullarda hijyen kurallarına dikkat etmesi ve toplu yaşam alanlarında önlemleri sürdürmesi, sadece bireysel koruma sağlamaz; aynı zamanda virüsün toplumda yayılmasını da büyük ölçüde engeller” ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Kepenekli, sözlerini, “Grip, hafife alınmaması gereken, her yıl kendini yenileyen ve hızla bulaşan bir hastalıktır. Aşı yaptırmak, hem kendimizi hem etrafımızdakileri korumanın en basit ve etkili yolu” şeklinde tamamladı.