Aliekber METE/ANKARA, – Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, “Gerçekleştirdiğimiz tüm arama ve üretim faaliyetleri neticesinde petrol ve doğalgazda, tarihimiz boyunca ulaştığımız en yüksek üretim seviyelerine eriştik. Hem yurt içinde hem yurt dışında günlük toplamda 180 bin varil üretim gerçekleştiriyoruz. Bu üretim, her gün ortalama 7 milyon aracın yakıt ihtiyacını, kendi petrolümüzle karşılamamıza imkan tanıyor. Ayrıca, petrol üretiminin her aşamasını yerli imkanlarla gerçekleştirmeyi hedefliyoruz” açıklamasında bulundu.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın ‘2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi’ ile ‘2024 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanun Teklifi’ni değerlendirmek üzere toplandı. CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, komisyon görüşmesine mutfak tüpü ile katılarak, “2002’de 12 kilogramlık mutfak tüpü 50 liraya dolarken, 2025 yılında bu miktar 1000 liraya yükselecek. Yüzde 500 artış var. Alevlenen tüp değil, halkın cebi yanıyor. Bu bütçede enerji adaleti yok, mutfakta bir ateş var. Son 1 yılda konutlardaki elektrik fiyatları yüzde 63, doğalgaz yüzde 25 ve akaryakıt yüzde 29 yükseldi. Artık vatandaşların buna tahammülü kalmadı” dedi. Diğer yandan, CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, Mersin Akkuyu Nükleer Santrali’nin üzerinde Rus bayrağı görülen fotoğrafını paylaşarak, Mersin’in Ruslar tarafından işgal edildiğini iddia etti. Ağbaba, Rus firmasının 20 milyar dolarlık yatırımda bulunarak Türkiye’den 15 yıl sonunda 35 milyar dolar kazanacağını söyledi.
‘2025 YILINA KADAR 2 BİN 43 FAALİYETİ DURDURDUK’
Sonrasında, Bakan Bayraktar bütçe teklifi hakkında detaylı bir sunum gerçekleştirdi. Madenciliğin ekonomik güvenlik, jeopolitik, sanayileşme ve teknolojik gelişim açısından temel unsurlardan biri olduğuna dikkat çeken Bakan Bayraktar, “İlk önce insan, sonra çevre, ardından katma değerli madencilik” prensibiyle çalıştıklarını belirtti. Bayraktar, “Arama ve üretim sürecinde modern teknolojileri kullanarak daha etkin, şeffaf ve güvenilir denetim yapıyoruz. 2024 yılında aylık ortalama 774 denetim gerçekleştirirken, 2025 yılı itibarıyla bu rakamı 806’ya çıkardık. Bu yılın ilk on ayında 1323 firmaya idari para cezası kesildi. Ayrıca 2 bin 43 adet faaliyet durdurma kararı aldık. Meclisimizin yaptığı düzenlemelerle, ruhsat sahiplerinin rehabilitasyon yükümlülüklerini artırarak her alanın doğaya yeniden kazandırılmasını güvence altına aldık. Yeni düzenlemenin amacı madencilik aktiviteleri ile rehabilitasyon sorumluluklarının eş zamanlı başlanmasını sağlamaktır. Şu ana kadar, rehabilite edilen alanlar toplamda 18 bin futbol sahası büyüklüğünde 12 bin 962 hektar olup, 23,5 milyonun üstünde ağaç dikimi gerçekleştirildi” ifadelerini kullandı. Ayrıca, madencilik sektörünün hacminin 525 milyar liraya ulaşarak maden ihracatının da 6 milyar dolar seviyesine geldiğini ifade etti.
‘STRATEJİK VE KRİTİK MADENLERİ HUKUKİ GÜVENCEYE KAVUŞTURDUK’
Yer altı kaynaklarının katma değerli ürünler haline dönüştürülmesi ve savunma sanayisi, nükleer enerji, enerji ile çelik sektörlerinde kullanılmak üzere üretim sektörleri oluşturduklarını vurgulayan Bakan Bayraktar, “Stratejik önemi nedeniyle son zamanlarda uluslararası ticaret savaşlarının odak noktasında bulunan nadir toprak elementlerinin üretimi ve işlenmesi önceliklerimiz arasında yer alıyor. Bu bağlamda Eskişehir Beylikova’da sürdürdüğümüz arama çalışmaları çerçevesinde 125 bin metrenin üzerinde sondaj yaptık. 694 milyon tonla dünyada tek bir alanda en büyük ikinci nadir toprak elementi kaynağını tespit ederek, üretim amaçlı pilot tesisimizi faaliyete geçirdik. Endüstriyel tesis kurulumu için çalışmalarımız sürüyor. Ayrıca, nadir toprak elementleri ve diğer kritik mineraller konusunda araştırmalar yapmak için 2018 yılında kurduğumuz Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü bünyesinde, cevher zenginleştirme, saflaştırma ve geri dönüşüm çalışmalarına TENMAK ile devam ediyoruz. Savunma sanayimiz, yerli otomobilimiz, batarya teknolojileri ve yenilenebilir enerji ekipmanları üretimi açısından kritik ve stratejik madenler hayati öneme sahiptir. Bu çerçevede, ocak ayında ‘Türkiye Kritik ve Stratejik Madenler Raporu’nu yayımladık. Rapor ile birlikte ülkemiz için kritik ve stratejik değere sahip 37 maden türünü belirledik. Yeni yapılan kanuni düzenlemelerle Türkiye’nin stratejik ve kritik madenlerini hukuki güvence altına almış durumdayız. Bu madenleri artık özel bir statü ile değerlendiriyoruz” şeklinde konuştu.
‘PETROL ÜRETİMİNİN HER AŞAMASINI YERLİ HALE GETİRMEYİ HEDEFLİYORUZ’
Bakan Bayraktar, enerji kaynaklarındaki dışa bağımlılığın yüksek olması nedeniyle Türkiye’nin enerji arz güvenliği ve dış ticaret dengesi üzerinde ciddi etkiler yarattığını ifade ederek; bu bağlamda 66 milyar dolarlık enerji ithalatının azaltılması için arama ve üretim faaliyetlerinin artırılması gerektiğine vurgu yaptı. Arama çalışmalarına ilişkin bilgi verdikten sonra şunları ekledi:
“Tüm arama ve üretim faaliyetlerimiz neticesinde petrol ve doğalgazda tarihimizin en yüksek üretim seviyelerine eriştik. Yurt içinde ve yurt dışında günlük toplam 180 bin varil üretim sağlıyoruz. Bu durum, her gün yaklaşık 7 milyon aracın yakıt ihtiyacını kendi petrolümüzle karşılamamıza olanak tanıyor. Ayrıca, petrol üretiminin tüm aşamalarını yerli hale getirmeyi amaçlıyoruz. Gabar Bölgesi’nde halihazırda kullanılan; tamamen milli imkanlarla üretilmiş olan Koca Yusuf, Seyit Onbaşı ve Naim Süleymanoğlu sondaj kuleleri, enerjide ve teknolojide bağımsızlık vizyonumuzu örnekler niteliktedir.”
‘3 MİLYAR DOLAR DOĞAL GAZ İTHALATINI ÖNLEMEYİ AMAÇLIYORUZ’
Bakan Bayraktar, Türkiye’nin enerji kaynak ve tedarik rotasını çeşitlendirmek üzere yaptıkları çalışmalardan bahsederek, yenilenebilir enerji potansiyelinin artırılması hedefiyle, “İstikrarlı bir enerji dönüşümü sağlamak amacıyla yerli politikalarımızla enerji sanayimizin kapasitesini de artırmaktayız. Bu kapsamda güneş panellerinde yüzde 91, rüzgar türbinlerinde ise yüzde 65 yerli üretim gerçekleşmektedir. Yenilenebilir enerji ekipman üretiminde faaliyet gösteren 500 imalatçı firmayla 50 bin kişiye doğrudan yeşil iş imkanı sunuyoruz. Ayrıca, baz yük kapasitemizin yükseltilmesi, dışa bağımlılığın azaltılması ve bölgesel istihdamın güçlendirilmesi amacıyla yerli kömür santrallerine destek vermek büyük önem taşımaktadır. Bu doğrultuda, 2030 yılına kadar geçerli yerli kömürden elektrik üreten santrallere yönelik yeni destek modelimiz devreye girmiştir. Böylelikle toplamda 3 milyar dolar doğal gaz ithalatını engelleyerek, maden ve santrallerdeki 26 binden fazla çalışanın istihdam sürekliliğini sağlamış olacağız” ifadelerini kullandı.
‘ENERJİ TÜKETİM DESTEĞİNE DEVAM EDİYORUZ’
Bakan Bayraktar, ‘Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı’ çerçevesinde enerji tüketiminde yüzde 16 oranında tasarruf hedefi koyduklarını ve enerji tasarrufu konuındaki destekleri aktardı. Küresel gelişmelerin etkisiyle enerji ve emtia fiyatlarının belirsiz bir seyir izlediğini kaydeden Bakan Bayraktar, “Bu belirsizliklerden vatandaşlarımızı koruma amacıyla başlattığımız enerji tüketim desteği uygulamalarına devam ediyoruz. Bu kapsamda, tüm vatandaşlarımızın elektrik ve doğalgaz faturalarında bugünkü fiyatlarla 2024 yılı için 548 milyar, 2025 yılının ilk 10 ayında ise yaklaşık 530 milyar TL’lik tutar Hazinemiz tarafından karşılanacaktır. Şu an meskenlerde kullanılan eletrik için yüzde 54, doğal gaz için ise yüzde 45 destek verilmektedir. Düşük gelirli hanelere elektrik tüketim desteği bağlamında, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı aracılığıyla hanelerdeki kişi sayısına göre aylık 150 kilovatsaate kadar ücretsiz elektrik sağlanmaktadır. Ayrıca ısınma desteği çerçevesinde doğal gaz ve kömür yardımları da devam etmektedir. Günümüz fiyatlarıyla; 2019-2025 yılları arasında 3,5 milyon haneye 86 milyar TL doğrudan elektrik destek sağlanırken, 2022-2025 yılları arasında 679 bin haneye 4,8 milyar TL doğrudan doğalgaz desteği verilmiştir. Ayrıca, 2003 yılından bu yana 225 milyar TL değerinde kömür yardımı sağladık” dedi. Bakan Bayraktar, bakanlığın 2026 yılı bütçesinin 58,4 milyar lira olduğunu da sözlerine ekledi.
KOMİSYON TOPLANTISI DEVAM EDİYOR
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın sunumunun ardından komisyon toplantısı, milletvekillerinin bütçe ile ilgili yorumlarıyla sürdürülüyor.
