İzmir’in ilk sakinlerinin çömlekteki uzmanlığı buluntularla ortaya çıktı

Kadir ÖZEN/İZMİR, – İZMİR’in Bornova ilçesindeki Yassıtepe Höyüğü’nde sürdürülen arkeoloji çalışmalarında 5 bin yıl öncesine tarihlenen özel eşya saklama kapları ve dinsel ritüel kapları olmak üzere birçok çanak çömlek bulundu. Kazı Başkanı Doç. Dr. Zafer Derin, “Buluntular, bize Erken Tunç Çağ dönemine ait önemli bilgiler kazandırdı. Çok iyi çanak çömlek gelenekleri var. Çok iyi kaplar yaparak depolayıp kullanmışlar” dedi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Bornova Belediyesi ve Ege Üniversitesi’nin desteğiyle Yeşilova ve Yassıtepe höyüklerindeki yürütülen kazılarda yeni sezon çalışmaları sürüyor. Geçmiş kazılarda üst üste 9 köyün gün yüzüne çıkarıldığı, tarihi 8 bin 500 yıl öncesine kadar uzanan kentte, binlerce yıl öncesine ait çipura, öldürücü tür olan zehirli vatoz, denizkestanesi, istiridye ve midye gibi birçok kalıntıdan, ilk İzmirlilerin de bugünün kent sakinleri gibi başta midye olmak üzere deniz ürünlerini tükettiği tespit edildi. Bu yılki kazılarda 5 bin yıl öncesine tarihlenen özel eşya saklama kapları ve dinsel ritüel kapları olmak üzere birçok çanak çömlek bulundu.

‘ÇOK İYİ ÇANAK ÇÖMLEK GELENEKLERİ VAR’

Höyüklerin öneminden bahseden Kazı Başkanı Doç. Dr. Zafer Derin, “Yassıtepe Höyüğü, İzmir’in ilk kent yerleşim alanıdır. Geleceği Miras projesi kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Bornova Belediyesi’nin desteğiyle kazılarımız sürmektedir. Yassıtepe bundan 5 bin yıl yüzyıl öncesine dayanan bir yerleşimdir. Ayrıca kentin içinde ilk kale yerleşimi olarak da yer alıyor. Yassıtepe’de 3 binayı kazdık. 60’a yakın kap ve parçalarını bulduk. Buluntular, bize Erken Tunç Çağ dönemine ait önemli bilgiler kazandırdı. Çok iyi çanak çömlek gelenekleri var. Çok iyi kaplar yaparak depolayıp kullanmışlar. Kapların içinde ilk kez bu boyutta ve şekilde gördüğümüz dini ritüel kabı ve kadınların kullandığını düşündüğümüz ‘bezemeli kutu’ olarak adlandırılan özgün kaplar bulduk” ifadelerini kullandı.

‘EN DİKKAT ÇEKEN BULUNTU RİTÜEL KABI’

Doç. Dr. Derin, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Elde yapılmış çanak çömlekler içinde farklı boyutta da olsa testi ve testicik türündeki eserlere rastladık. Testilerin hayvanı sembolize eden gaga ağız yani ördek formunda yapılmış ağız kısımları dikkati çekmektedir. Bunların çoğu sıvı kabı. Bunun dışında ‘tankart’ dediğimiz iki kuplu maşrapa tarzında bir kap keşfettik. Kapların içinde en dikkat çeken buluntu ritüel kabıdır. İki ayrı kapı birleştirip tek bir kap şeklinde yapmışlar. Yemek içmek gibi değil törenlerde özel sıvıları dökmek için şekillendirdikleri kadın ve erkeği temsil edebileceğini düşündüğümüz bir kap. Üzerindeki desen çizgilerin içi beyaz boya ile doldurulmuş. Aynı zamanda bu eserlerde tekstilin de nasıl yansıdığını görebiliyoruz.”