Seza Nur ALPDÜNDAR/İZMİR, – Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü’nde görevli Prof. Dr. Şerafettin Aşık, tarım sektöründe suyun yüzde 79’unun işlendiğine işaret ederek, kuraklıkla başa çıkmak amacıyla yağmur suyu hasadının kritik öneme sahip olduğunu vurguladı. Profesör Aşık, “Toprağın en iyi su hasadı deposu olduğu unutulmamalı. Toprağın sahip olduğu nemi geri tutmak da su hasat etmektir” ifadelerini kullandı.
Su kaynaklarının kuraklık ve az yağan yağışlar sebebiyle her geçen gün azaldığına dikkat çeken Prof. Dr. Aşık, tarımsal sürdürülebilirlik için etkili su kullanımı, yağmur suyu toplama yöntemleri ve dikkatli sulama tekniklerinin büyük öncelik kazandığını belirtti. Prof. Dr. Aşık, İzmir’de zeytin ağaçları üzerinde yürütülen “Akıllı Dijital Toprak Nem Sensörleriyle İzlenen Farklı Yağmur Suyu Hasat Yöntemlerinin Sürdürülebilir Zeytin Üretiminde Kullanılabilme Potansiyelinin Toprak ve Bitki Özellikleri ile Sosyoekonomik Açıdan Değerlendirilmesi” projesinde yağmur suyunun hem çatıdan hem de topraktan toplanmasının hedeflendiğini ifade etti.
Kuraklık sorununun hem Türkiye’de hem de İzmir’de ciddi boyutlara ulaştığını belirten Aşık, kısıtlı su kaynaklarının tarımda aşırı şekilde kullanıldığını, bu durumun sürdürülebilir olmadığını belirtti. “Tarımda su kullanımını azaltmak, sanayi ve evsel ihtiyaçlar için daha fazla su kalmasını sağlayacaktır. Barajlardaki su seviyesini de artırmamız gerekecek” diye ekledi.
Aşık, yer altı suyunun stratejik bir kaynak olduğunu ifade ederek, “Bu su hemen harcanmamalı, yer altında depolamak önemlidir” dedi. Ayrıca, “Maalesef izinsiz kuyulardan gelen sorunlar da mevcut. Geçmişte yer altı suyu daha üst seviyelerdeydi, şimdi 200-300 metre derinliklere indik” şeklinde uyarıda bulundu. “Yağmur suyunu gökyüzünden beklemek yerine, onu toplamak zorundayız” dedi.
Projelerinde yağmur suyunu bitkilere ulaştırmayı hedeflediklerini ifade eden Aşık, su hasadının yalnızca tanklar ya da yer altı havuzlarıyla mümkün olmadığını, asıl su hasatının topraktan gerçekleştirileceğini kaydetti. “Yağmur mevsiminde çatılar aracılığıyla elde edilen yağmurlar depolanıyor ve sulama sistemlerine yönlendiriliyor” diyen Prof. Dr. Aşık, 2027 yılında projenin son raporunun şekillenmesiyle önemli verilerin elde edileceğini belirtti.
Zeytin ağaçlarının sulama sürecinin dört kritik dönemde yapılacağını vurgulayan Aşık, “Sensörlerle toprağın nemini ölçerek, suyu tanklardan alıp damla sulama ile ağaçlara ulaştıracağız” ifadelerini kullandı.
Üreticilere yönelik tavsiyelerde de bulunan Prof. Dr. Aşık, “Yağmurdan düşen en küçük su damlasını dahi israf etmeyin. Her damla değerlidir. Hayvancılık yapan çiftçiler, çatılardan su hasat edebilirler. Malçlama ile su tasarrufu sağlanabilir ve sulama için dijital teknolojiler kullanılmalıdır” diye sözlerini noktaladı.
