Özgür EREN/İSTANBUL, – Ayasofya-İ Kebir Camii’nde süregelen restorasyon çalışmaları sırasında, içerideki vinç fotoğraflarının sosyal medyada gündem olması üzerine, İstanbul Üniversitesi Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölümü’nden Prof. Dr. Ahmet Güleç açıklamalarda bulundu. Güleç, “Bütün işlemleri 20-25 metreye kadar olan küçük vinçlerle gerçekleştirdik. Şu ana dek herhangi bir sorunla karşılaşmadık; fakat 25 metreden sonrası için bu vinçler işlev göremez hale geldi. Bu yüzden bugün işlerimizi iç mekânda yürütmek zorunda kaldık. Şu anda 27 metrede çalışmaktayız. Üzerinde bulunduğumuz platform, bu vinçleri taşıyacak şekilde hazırlandı. Bunu sağlamak için bilim kurulunda kapsamlı tartışmalar yapıldı” dedi.
Geçtiğimiz günlerde Ayasofya’daki restorasyon kapsamında camiye getirilen vinç, sosyal medya kullanıcıları tarafından gündeme gelince, Prof. Dr. Ahmet Güleç, basın mensuplarına detaylı bilgi verdi.
”EN YÜKSEK YÜK 6 TON, TAŞIMA KAPASİTESİNİN ALTINDA”
Prof. Dr. Güleç, “Cami içinde inşa ettiğimiz iskelenin kurulumu ve bu süreçte kullanılması gereken bazı ağır ekipmanların içeri sokulması gerekiyor. Aksi takdirde, burada kaynak gibi işlemleri gerçekleştirmek tehlikeli sonuçlar doğurabilirdi. Bu nedenle, dışarıda hazırlanarak bloklar halinde buraya getiriliyor. Küçük vinçlerle 20-25 metreye kadar çalışmak mümkün oldu. Ancak, bu yüksekliğin üstüne çıkınca başka bir çözüm bulmamız gerekti. Şu anda 27 metrede çalışıyoruz ve üstündeki platformun vinçleri güvenli bir şekilde taşıyabileceğini garanti ettik. Hazırlık sürecinde birçok tartışma yürütüldü. Vinçlerin iç mekâna nasıl gireceği, giremezse alternatif yöntemler üzerinde yoğunlaştık ama nihayetinde bu platformun oluşturulması karara bağlandı. Alt kısımda mermer döşeme var, onun üstünde nefes alabilen geotekstil kumaş mevcut. Genellikle bu tür malzemeler, jeolojik alanlarda ya da yollar üzerinde kullanılır. Biz, bunun üzerine keçe yerleştirip, üzerine kum ekleyerek 10 cm yükseklik oluşturduk. Sonrasında ahşap platform ve en üstte de metal levhalar ekleyerek, metrekare başına yaklaşık 30 ton taşıyabilen bir yapı oluşturmuş olduk. İçeri koyduğumuz vincin maksimum taşıma kapasitesi 6 ton; bu da normal yük taşıma sınırlarının altıdır” ifadelerini kullandı.
”VİNÇLERİN İÇERİ GİRMESİ BİLİNCİMİZ DAHİLİNDE”
Açıklamalarına devam eden Güleç, “Bu ayakların ve üst yapıyı destekleyen sistemlerin kurulumu için zorunlu bir şekilde bu adım atıldı. Süreç çok uzun sürmeyecek. Çalışan arkadaşlarımızın bu yıl sonuna kadar platformu tamamlamasını bekliyoruz. Belki üst örtü de bu süreçte kurulacak. Bu ayaklar, Nisan ayında Bakanımızın açıkladığı üst örtüyü korumak için de kullanılıyor. Nisan ve Mayıs’la beraber çalışmalarımıza başlamayı planlıyoruz. Kubbe üzerindeki kurşun örtünün açılmasıyla, dış etkenlerden korunması için geçici bir korunak oluşturulması elzem hale geldi. Çünkü, biliyoruz ki yaz aylarında aşırı yağışlar olabiliyor. Hali hazırda, kubbemiz dış mekânda su alırsa, bunu telafi etmek zor olur. Bu geçici örtü, kurşun söküldüğünde devreye girecek. Kubbenin üst kısmında, herhangi bir sorun olmaması için geride kalan molozların temizlenmesi ve yapı güçlendirme çalışmaları için de bu sistemin kurulması gerekecek. Şu an vinçlerin içeri girmesi, bizim kontrolümüzde. Bu panolar sayesinde durumu daha iyi anlayabilirsiniz ama bilgi eksikliği olduğu için kamunun bu konudaki farkındalığı çok sınırlı kalıyor. Umuyoruz ki bu panolar detaylı bilgi verir ve yapılan çalışmalara dair daha fazla bilgi sağlanır. Ayrıca içeride mozaiklerin korunmasına yönelik tedbirler de alınacak, iç mekânın yürüyüş platformlarıyla daha güvenli hale getirilmesi sağlanacak” diyerek sözlerini tamamladı.
