Aziz Karaaziz’in Analizi: “Gayri Resmi Masaya mı Oturuluyor?” Kıbrıs Türk Tarafı Kritik Eşiğe mi Geliyor?

Kıbrıs müzakerelerinde yeni ve kritik bir süreç başlıyor. Aziz Karaaziz’in dikkat çeken analizine göre, Kıbrıs Türk tarafı uzun süredir müzakere masasına oturmak için altı maddelik koşul listesinin kabulünü şart koşarken, son gelişmeler bu kararlı pozisyondan sapıldığına işaret ediyor. Kıbrıs Türk tarafı, tüm koşulların karşılanmasını beklemesine rağmen, “beş artı bir formatındaki gayri resmi zirveye” katılım gösterdi. Bu durum, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) siyaset ve kamuoyunda ciddi soru işaretlerine neden oldu.

Cenevre’den New York’a Sessiz Geçiş

İlk toplantı Mart ayında Cenevre’de yapıldı, ardından Ada’da taraflar yeniden bir araya geldi. İkinci uluslararası buluşmanın da Cenevre’de olacağı açıklanmıştı. Ancak BM Kıbrıs Özel Temsilcisi María Ángela Holguín’in Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’la görüşmesinde “Temmuz’da New York’ta yeniden buluşacağız” ifadesini kullanması dikkat çekti. BM’den ilk etapta “sehven yapılmış bir hata” açıklaması gelse de süreç içerisinde zirvenin adresi sessizce New York olarak değişti. Bu değişikliğin neden yapıldığı kamuoyuyla paylaşılmadı.

Holguín’in Çantasında Yeni Bir Belge

Aziz Karaaziz’in edindiği bilgilere göre, New York’taki zirvede BM Genel Sekreteri Antonio Guterres tarafından hazırlanan bir belge taraflara sunulacak. Belgeyi doğrudan Holguín iletecek ve taraflardan 10 gün içerisinde yanıt hazırlamaları istenecek. Bu diplomatik adım, sürecin oyalama taktikleriyle uzamasını engellemeyi hedefliyor. BM kaynakları, bu yaklaşımın Eylül ayında resmi müzakerelerin başlaması için zemin hazırlamayı amaçladığını ifade ediyor.

BM’den “Sil Baştan” Yaklaşımı

New York’ta düzenlenecek zirvede masaya herhangi bir çözüm modeli konmayacak; federasyon, iki devletli çözüm ya da Crans Montana sürecinin kaldığı yerden devamı gibi seçeneklerin hiçbiri gündemde olmayacak. Bunun yerine BM’nin taraflara “sil baştan” bir başlangıç önerdiği belirtiliyor. İlk bakışta esnek bir yaklaşım gibi görünen bu tutumun ardında, tarafların “çok gevşek federasyon” modeline yönlendirilmesi hedefinin olduğu iddia ediliyor. BM’ye yakın kaynaklar, bu önerinin Eylül ayında başlayabilecek resmi müzakereler için bir temel oluşturmasını planladıklarını aktarıyor.

Kritik Karar Kapıda

Aziz Karaaziz’in analizine göre, Kıbrıs Türk tarafının BM Genel Sekreteri Guterres’in “koşulsuz masaya oturun” çağrısına vereceği yanıt, sürecin seyrini belirleyecek. KKTC’de yaklaşan seçim süreci de dikkate alındığında, verilecek kararın hem diplomatik hem de iç siyasi sonuçları olması bekleniyor. Sürecin nasıl ilerleyeceği, önümüzdeki 10 gün içerisinde netlik kazanacak.