İSTANBUL, – D vitamininin, kemik gelişimi ve sinir sistemi gibi birçok önemli işlevi olduğunu vurgulayan İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Muharrem Çidem, bu vitaminin gereksiz ve düzensiz kullanımının ciddi sağlık problemlerine yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu. Özellikle emziren anneler ve çocuklarda D vitamininin dikkatli bir şekilde, dozuna uygun olarak ve bir sağlık uzmanının önerisiyle kullanılması gerektiğini ifade etti. Prof. Dr. Çidem, yüksek dozda D vitamini alımının kan kalsiyum seviyelerini artırabileceğini ve bunun da organ hasarına sebep olabileceğini belirtti.
D vitamininin, güneş ışığı yoluyla vücutta doğal olarak üretildiğini ve genel sağlık açısından büyük bir öneme sahip olduğunu aktaran Prof. Dr. Çidem, bu vitaminin çocukluk dönemi kadar yetişkinlikte de kemik sağlığını korumada kritik bir rol üstlendiğini ifade etti. Kemiklerin güçlü kalmasını sağlamak için kalsiyum ve fosforun bağırsaklardan emilimini destekleyen D vitamininin, kas fonksiyonları, sinir sistemi ve bağışıklık sistemi gibi diğer vücut işlevleri için de gerekli olduğunu sözlerine ekledi.
D vitamini seviyelerinin 30 ng/ml’nin üstünde olmasının normal kabul edildiğini ifade eden Prof. Dr. Çidem, D vitamini düzeylerinin derecelerini sıralayarak; 30 ng/ml ve üzerinin normal, 20-30 ng/ml arasında yetersizlik, 10-20 ng/ml arasında eksiklik ve 10 ng/ml altında ise ciddi eksiklik olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirtti. Hedefin bu düzeyleri 30-50 ng/ml arasında tutmak olduğunu ifade eden Çidem, günlük önerilen D vitamini miktarının yaşa göre değiştiğini belirtti; 1 yaş altındaki çocuklar için 400 IU, 70 yaş altı bireyler için 600 IU ve 70 yaş üzerindeki bireyler için ise günlük 800 IU alımının gerektiğini vurguladı.
Son zamanlarda D vitamini konusunda toplumsal farkındalığın arttığını dile getiren Prof. Dr. Çidem, ancak bu dikkatli kullanımın azalmasına ve aşırıya kaçılmasına neden olduğunu kaydetti. Kandaki D vitamini seviyesinin 120 ng/ml’yi geçmesi durumunun “fazlalık”, 150 ng/ml’nin üstünde olması durumunun da “toksik” olarak değerlendirilmesi gerektiğini ifade eden Çidem, bu durumu takip etmeyenlerin tıbbi müdahale gerektirebileceğini belirtti.
D vitamini yüksekliğine yol açabilecek yaygın hatalara da dikkat çeken Prof. Dr. Çidem, bazı ebeveynlerin çocuklarının hızlı büyümesi ve gelişmesine yardımcı olmak amacıyla gereksiz yere D vitamini takviyesi yaptıklarını belirterek, böyle davranmanın yan etkileri olabileceğine işaret etti. Ayrıca, bazı bireylerin vitaminin iştah artırıcı etkisinden dolayı dikkatli davranmadıklarını ve bu durumun gereksiz D vitamini alımına yol açtığını da açıkladı.
Bebeklerde D vitamini yüksekliğinin en sık görülen belirtilerinden birinin kusma olduğunu belirten Prof. Dr. Çidem, D vitamininin yağda çözünen bir vitamin olmasının, kan kalsiyum düzeyini uzun vadede artırarak önemli sağlık sorunlarına yol açabileceğini dile getirdi. Birçok insanın bu duruma karşı aşırı hassas olabileceğini ve düşük dozlarda bile toksik etki gösterebileceğini aktardı.
Ayrıca, gebelik ve emzirme dönemlerinde D vitamini alımında dikkatli olunması gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Çidem, yüksek dozların anne ve bebeğe zararın verebileceğine dikkat çekti. Aksi takdirde, bebeklerde gelişim geriliği veya kalsiyum seviyesindeki dengesizlikler gibi olumsuz etkiler ortaya çıkabileceğini hatırlattı. Emziren annelerin aşırı D vitamini alımında, bu vitaminin sütle bebeğe geçebileceği ve bebekte yüksek kalsiyum seviyelerine yol açabileceğini belirtti.
Prof. Dr. Çidem, yüksek D vitamini seviyesinin kanda kalsiyum değerlerini yükselterek birçok organı olumsuz etkileyebileceğini vurguladı. Aşırı kalsiyum seviyelerinin nörolojik, kardiyovasküler, kas-iskelet ve böbrek sistemi üzerinde ciddi sorunlar yaratabileceğini, bu nedenle vitamin alımında dikkatli olması gerektiğini vurguladı. Özellikle kalsiyumun, böbrek taşı gibi sorunları artırabileceği ve vücutta gereksiz yere birikerek başka sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirtti.
Son olarak, Prof. Dr. Muharrem Çidem D vitamini alımında dikkat edilmesi gereken detayları şöyle sıraladı: “D vitamini gerekli, ancak aşırısı zarar verebiliyor. Yüksek doz alımı, kan kalsiyum seviyesinin artmasına ve dolayısıyla organ hasarına sebep olabilir. Bebekler ve çocuklar bu durumdan en çok etkilenen gruplardır. Bu nedenle dikkat li alınmalıdır. Gebelik ve emzirme döneminde mutlaka doktora danışmalısınız. Vitamin takviyeleri, uzman kontrolünde yapılmalıdır; bilinçli ve ölçülü kullanımı tercih edilmelidir.”
