İSTANBUL, – Yeditepe Üniversitesi Matematik Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Derya Çoksak, matematiğin yalnızca sayılarla sınırlı olmadığını, aynı zamanda doğayı, teknolojiyi ve insan yaratıcılığını kavramak için bir dil işlevi gördüğünü belirtti. Çoksak, “Matematik, akıllı dünyanın görünmeyen dili olarak karşımıza çıkar” ifadesini kullandı.
Doğayı anlama ve geleceği inşa etme konusunda matematiğin güçlü bir araç olduğuna dikkat çeken Dr. Çoksak, “Bebeklik çağımızdan itibaren günümüzdeki matematiğe dair kavramlarla iç içe yaşıyoruz. Besinlerin miktarını anlamak için sayma, adımlarımızı atarken geometrik hesaplar yapma gibi süreçler matematiksel düşünmeye işaret ediyor. Öğrencilere matematiği, ‘karşılaştıkları sorunları belirleyip çözümü bulma sanatı’ şeklinde tanıtıyorum. Çünkü matematik, evreni anlamak için sunduğumuz en önemli vesiledir” dedi.
‘MATEMATİĞE KORKU YERİNE KEŞİF GÖZÜYLE BAKILMALI’
Dr. Çoksak, bazı öğrencilerin matematik konusunda erken yaşlardan itibaren önyargılı olabildiğini ifade ederek, şunları aktardı:
“Matematik, sadece bir ders olarak değil, aynı zamanda bir keşif alanı olarak çocuklara sunulmalı. Onların merak duymalarına ve soru sormalarına olanak tanımalıyız. ‘Bunun bana ne faydası olacak?’ yerine ‘Yeni yollar keşfetmeliyim’ diyen bireyler yetiştirmeliyiz. Matematik, yalnızca sınıf içinde değil; mühendislik, teknoloji, ekonominin yanı sıra sanatta da kendini göstermektedir. Öğrenciler, gerçek hayat uygulamalarıyla bu bağlantıları gördükçe matematik daha anlamlı hale geliyor.”
‘MATEMATİK YARATICILIĞI VE ELEŞTİREL DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRİR’
Dr. Çoksak, matematiğin sadece bir çözüm aracı olmadığını aynı zamanda yaratıcılık ve eleştirel düşünmenin gelişmesi için de önemli bir alan olduğunu vurguladı. “Bir problemin tek bir çözümü yoktur. Matematik bize çeşitli düşünme yolları sunar. Bu durum, gençlerin hem hayal güçlerini hem de mantık yürütme becerilerini geliştirir. Örneğin, şehirdeki binlerce telefonun aynı anda baz istasyonlarına bağlanması gibi karmaşık bir durumu düşünün; bu tür karmaşayı anlamak için matematiksel modeller oluştururuz. Karmaşık bir durumu basitleştirmek, hem akıl yürütme hem de hayal gücünü beraber çalıştırmayı gerektirir” şeklinde konuştu.
Dr. Çoksak, matematiğin sadece defterlerde değil, günlük hayatımızda elimizdekinden şehirlerin işleyişine kadar her yerde mevcut olduğunu belirtti.
‘MATEMATİK, 5G VE 6G TEKNOLOJİLERİNİN TEMELİ’
Geleceğin teknolojilerinde matematiğin önemli bir rol oynayacağını dile getiren Dr. Çoksak, özellikle yapay zeka, veri bilimi, haberleşme teknolojileri ve biyoinformatik alanlarında büyük dönüşümlerin yaşandığını söyledi.
Çoksak, “5G ve 6G, hızlı internetin ötesinde; nesnelerin interneti, akıllı şehirler, otonom araçlar ve uzaktan cerrahi uygulamaların altyapısıdır. Bu teknolojilerin güvenli ve verimli çalışabilmesi tamamen matematiksel modellere bağlı. Kısacası, geleceğin akıllı yapısını oluşturan görünmeyen güç matematikten geliyor” şeklinde konuştu.
Dr. Çoksak, akademik çalışmalarını destekleyen örnekler de sundu: “Örneğin, telefon ve internet bağlantılarının daha hızlı ve güvenli çalışması için geliştirdiğimiz ağ sistemleri üzerinde çalışıyoruz. Bu sistemlerin performansını ölçmek genellikle zaman alır. Ancak oluşturduğumuz özel matematiksel model sayesinde bu süreci daha hızlı ve doğrulukla analiz edebilmekteyiz. Böylece bağlantı kalitesini artıracak sistemleri önceden öngörmek mümkün kılınıyor.”
‘MATEMATİK LABORATUVARDAKİ BULGULARI HAYATA GEÇİRİYOR’
Dr. Çoksak, öğrencilerini sınıfın dışındaki gerçek araştırma süreçlerinde aktif bir şekilde yer almaya teşvik ettiğini belirtti: “İnsansız hava araçları projelerinde rota planlamasından görüntü işleme aşamasına kadar matematiğin katkısı büyük. Sensörlerden gelen verilerin işlenmesi, rotaların tespit edilmesi ve görüntülerin analizi gibi işlemler, verileri yorumlamaya yönelik gelişmiş matematiksel yöntemlerle gerçekleştiriliyor. Bu çalışma, öğrencilere tahtada öğrendiklerinin gerçek dünyada nasıl uygulandığını gösteriyor. Onlar için büyük bir farkındalık yaratıyor: Matematik sadece bir ders değil; gökyüzünde uçuş yapan araçların, hastanelerdeki yapay zekanın ya da şehirlerdeki trafik sisteminin temelidir” dedi.
‘GELECEK MATEMATİK EĞİTİMİ: KODLAMA VE VERİ MODELLERİ’
Dr. Çoksak, matematik eğitiminde ezberin terk edilmesi, uygulamaya ve disiplinlerarası bir yaklaşıma geçilmesi gerektiğine dikkat çekti: “Artık karmaşık hesaplamaları bilgisayarlar gerçekleştirmekte. Bizim görevimiz, öğrencilere doğru soruları sorduğumuzda, dünya problemlerini matematik diliyle ifade edebilme ve bunu çözmek için uygun teknolojik araçları kullanabilmeyi öğretmektir.”
Dr. Çoksak, konuşmasını şu şekilde sürdürdü: “Geleceğin sınıflarında MATLAB, Python, R gibi programlama dilleri ve yapay zeka destekli öğrenme alanları olacak. Amacımız, teknolojiyi enstrüman gibi kullanarak karmaşık sistemleri anlayabilen ve tasarlayabilen matematiksel düşünürler yetiştirmektir. Bu yaklaşım, gelecekteki öğrencileri yalnızca matematik bilenler değil, veriyi yorumlayabilen, sistem kurabilen ve çözüm üretebilen bireyler haline getirecektir.”
‘MATEMATİK, GELECEĞİ ŞEKİLLENDİREN GİZLİ KAHRAMAN’
Son olarak Dr. Çoksak, şu sözleri sarf etti:
“Matematik, korkulacak bir alan olmaktan ziyade; evrenin işleyişini, teknolojilerin gelişimini ve insan yaratıcılığını anlamanın en estetik yoludur. Dolayısıyla, geleceği yönlendiren gizli kahraman matematiktir.”
