Gülseren K. ve Harun Ş. / İSTANBUL, – İstanbul’da son zamanlarda artış gösteren kahverengi kokarca zararlısına karşı yeni bir mücadele planı oluşturmaya başlandı. Tarım ve Orman İl Müdürü Suat Parıldar, “İstanbul İl Müdürlüğü olarak, bakanımızın öncülüğünde, 13 ilimizin valileri ile birlikte, Sağlık Bakanlığı, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Gıda Kontrol Genel Müdürlüğü ekipleriyle, kahverengi kokarcanın zarar verdiği iller hakkında bir değerlendirme toplantısı gerçekleştirdik. 2025 yılı şubat ayında Valimiz öncülüğünde, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve kamu kurumlarıyla iş birliği içinde kahverengi kokarca ile ilgili olarak üç yıllık bir eylem planı geliştirdik. 2024’te 5 bin, 2025’de ise 10 bin adet samuray arısını doğaya saldık. Bu arı, kokarcanın yumurtası içine kendi yumurtasını bırakarak, zararlının popülasyonunu azaltıyor. Doğal dengeyi sağlamak amacıyla bu tür önlemler alıyoruz” şeklinde konuştu. Ayrıca Parıldar, “Vatandaşlarımız bu zararlıları gördüklerinde basit yöntemlerle toplar ve kapalı bir kutuda saklarlarsa, yazın 200-250 zararlının doğaya salınmasını engellemiş olurlar. Kış döneminin çok kritik olduğunu vurgulayarak destek istiyoruz. 2026 baharında bu sorunu tamamen çözmeyi hedefliyoruz” dedi.
İstanbul Tarım ve Orman İl Müdürü Suat Parıldar, kentte tarım alanlarından konutlara kadar yayılan kahverengi kokarca ile mücadele kapsamında atılan adımları aktardı. 2017 yılında Gürcistan’dan Türkiye’ye giren ve 300’e yakın tarımsal ürüne zarar verebilen bu zararlının İstanbul’da 2020’den bu yana etkin olduğunu ifade eden Parıldar, “Kokarcayla mücadelede mekanik, biyoteknik, biyolojik ve kimyasal yöntemleri bir arada uyguluyoruz. Özellikle kış aylarında gördüğümüz kokarcaları imha ederek vatandaşlarımızın bu mücadeleye katkı vermesini bekliyoruz” dedi. Ayrıca, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın koordinasyonunda feromon tuzaklar ve biyolojik mücadele için Samuray Arısı kullanılarak çeşitli yöntemlerin devreye alındığını, 2026 yılına kadar İstanbul’daki kokarca sayısını kontrol altına almayı hedeflediklerini belirtti.
‘300’E YAKIN TARIMSAL ÜRÜNÜ TEHDİT EDEN BİR ZARARLI’
İstanbul Tarım ve Orman Müdürü Parıldar, kahverengi kokarcanın 2017’de Türkiye’yi etkisi altına alan bir tehdit olduğunu ve 300’e yakın tarımsal ürüne zarar verebilen sokucu-emici bir tür olduğunu ifade etti. “Bu zararlı sadece tarımsal alanlarla sınırlı kalmayıp, kent yaşamında da tehlike arz ediyor. Girişini ve yayılmasını önlemek için yoğun çaba gösteriyoruz. Kontrol ve ilaçlama çalışmalarını sürdürüyoruz. Mücadele, tek bir yöntemle mümkün değil. İlk olarak mekanik ve fiziksel yöntemlerle başlıyoruz, ardından biyoteknik ve biyolojik stratejileri takip ediyoruz, son çare olarak kimyasallar devreye giriyor. İthal edilen ürünlerin gümrüklerdeki kontrolü de önemli. Kokarca kış dönemini ‘kışlak’ alanlarda geçiriyor; depo, ev içi gibi yerlerde bulunabiliyor. Bu alanlarda kokarca tespit edilirse, vatandaşlarımızın bunları toplaması yaz döneminde işimizi kolaylaştıracaktır. Ayrıca, feromon tuzaklar kullanarak kokarcayı kendi yayılan kokusuyla cezbetmekteyiz. Bakanlığımızdan aldığımız 400 biyoteknik kit ile popülasyonu izleyerek, zararlıları imha ediyoruz” diye ekledi.
‘Kış Dönemi ÖNEMLİ’
Parıldar, “Bu zararlı, sadece tarımsal çalışmalarla baş edilebilecek bir tür değil. Sivil toplum kuruluşları, belediyeler, sağlık kuruluşları ile iş birliği yaparak bilgilendirme toplantıları düzenledik. İstanbul İl Müdürlüğü olarak ‘Kahverengi Kokarca ile Mücadele Eylem Planı’ hazırladık. Bu planı ilgili tüm taraflarla paylaşıyoruz. Kış döneminde bu zararlının yaşadığı alanlarda yapılacak ilaçlamaların, halk sağlığına uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi gerekiyor. Özellikle eylül ile mart ayları arasında bu zararlılar kışlak alanlarda topluca bulunuyor. Vatandaşlarımız, bu tür zararlıları gördüklerinde basit yöntemlerle toplar ve kapalı bir konteynerde saklarlarsa, yaz döneminde türün yayılmasını engellemeye yardımcı olurlar. Bu kış dönemi kritik bir süreç; bu nedenle halkın desteğine ihtiyacımız var” dedi.
‘2024 YILINDA 5 BİN, 2025 YILINDA 10 BİN SAMURAY ARISI DOĞAYA SALDIK’
Parıldar, biyolojik mücadele kapsamında doğal düşman olarak bilinen Samuray Arısı’nın üretildiğini ve İstanbul’da 2024’te 5 bin, 2025’de 10 bin adet salındığını aktardı. Samuray Arısı, kokarca yumurtasına kendi yumurtasını bırakarak zararlı popülasyonunu azaltmaktadır. Bununla doğal dengenin sağlanmasına yönelik çalışmalar yapmaktayız. İstanbul İl Müdürlüğü olarak, Bakan İbrahim Yumaklı’nın liderliğinde 13 il valisi, Sağlık Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Gıda Kontrol Genel Müdürlüğü ile bir tecrübe paylaşım toplantısı yaptık. 2025 yılının şubat ayında, valimizin başkanlığında, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği içinde üç yıllık bir eylem planı hazırlandığını belirtti. Bu plan, kamu kurumlarının görev dağılımlarını netleştirmek üzerine inşa ediliyor” dedi.
