Kütahya Tavşanlı’da 4 Bin Yıllık Nohut Kalıntıları ile 8 Bin Yıllık Ekmek Örnekleri Bulundu

ANKARA, – Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın katkılarıyla Kütahya’nın Tavşanlı Höyük’ünde gerçekleştirilen kazılarda, 4 bin yıllık nohut kalıntıları ile Konya’daki Çatalhöyük, Eskişehir Küllüoba ve Karaman Topraktepe alanlarında 8 bin 600 yıllık ekmek örnekleri bulundu.

Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, 2025 kazı sezonunda Tavşanlı Höyük’te nohut kalıntılarına ulaşıldığı ifade edildi. Bu örnekler Tunç Çağı’nın ortalarına tarihlendirilirken, buğday taneleri, pişirilmiş toprak kaplar ve gümüş bir saç halkasıyla birlikte tespit edildi. Ekip üyesi Dr. Doğa Karakaya’nın yaptığı mikroskobik analizler, bu kalıntıların Anadolu’nun tarım kültürüne ait olduğunu ortaya çıkardı. Ayrıca, 2022 yılında aynı bölgede keşfedilen 4 bin 200 yıllık fındık kalıntıları üzerinde yapılan incelemelerde, bu kalıntıların yerel çalı fındığı (Corylus) türüne ait olduğu belirlendi.

Tavşanlı’daki baklagil buluntuları, Anadolu’nun zengin üretim geçmişini ortaya koyarken; farklı bölgelerdeki ekmek örnekleri ise bu üretimlerin nasıl bir kültürel yansıma bulduğunu gösteriyor. Konya’daki Çatalhöyük’te 8 bin 600 yıllık mayalanmış ekmeğin yanı sıra, Eskişehir Küllüoba Höyüğü’nde 5 bin yıllık ritüel amaçlı mayalanmış ekmek ve Karaman Topraktepe Antik Kenti’nde 1300 yıllık bezemeli arpa ekmekleri keşfedildi. Küllüoba ekmeği üzerinde yapılan analizler, gernik buğdayı ve mercimek içeriği bulunduğunu ortaya koydu. Ekmeğin yaklaşık 140 derecede pişirildiği, bir kısmının koparıldığı ve sonrasında bereket ritüeli gereği yakılarak evin arka odasında gömüldüğü anlaşıldı. Bu ritüel, dönemin toplumsal yaşamında üretim ve inançların nasıl birbirine bağlı olduğunu gösteriyor.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, keşiflere dair yaptığı açıklamada, kazıların Anadolu’nun üretim ve sofra kültürüne ışık tuttuğunu dile getirerek, “Bu buluntular, Anadolu’nun tarım geleneklerini, inançlarını ve sofra kültürünü bir bütün olarak sergiliyor. Bugün gastronomide Türkiye’nin önemi nasıl biliniyorsa, tarih boyunca Anadolu da aynı bereket ve kültürel zenginliğin merkezi olmuştur. Bakanlık olarak bu değerli mirası araştırmaya ve geçmişimize ışık tutmaya devam edeceğiz,” şeklinde konuştu.