Aliekber METE/ANKARA, – Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu, ‘2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi’ ile ‘2024 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanun Teklifi’ ve Sayıştay raporlarının genelini incelemek amacıyla bir araya geldi.
Toplantı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş’un liderliğinde gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın da katılım gösterdiği bu oturumda bütçe hakkında çeşitli değerlendirmeler yapıldı. CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, “Türkiye’de yaşlı nüfus artışı söz konusu ama yaşlılara ayrılan bütçe Avrupa Birliği’nden geride kalıyor. 16 milyon emekli torunlarına harçlık veremiyor. Geçtiğimiz günlerde Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanı emeklilerin geç ölme nedeninin SGK’nın mali sorunlarını doğurduğunu açıklamıştı” şeklinde ifade etti. Komisyon Başkanı Muş ve AK Partililer, Ağbaba’nın SGK Başkanı Raci Kaya’nın ifadelerini çarpıttığını öne sürerek araya girdi. Bu durum, Ağbaba ile AK Parti Adıyaman Milletvekili Resul Kurt arasında bir tartışmaya yol açtı.
Buna yanıt veren Komisyon Başkanı Muş, “SGK Başkanı bir analiz sunmuştu. Prim ödemeleri, emeklilik süresi ve ortalama maaş bağlama süreleri gibi konulara dair teknik bir değerlendirme yaptı. Ağbaba’nın belirttiği gibi, ‘Emeklilerin geç ölmesinden kaynaklanıyor’ diye bir ifade söz konusu değil; ‘Daha az prim ödeyip daha yüksek maaş ödeyerek sistemimizi sürdüremeyiz’ demişti. Bu durumda gerekli tedbirlerin alınması gerekiyor. Yani tamamen siyasi bir tartışmanın dışında kalan, teknik bir değerlendirme ortaya konmuştu. Bu nedenle haksızlık yapmamak lazım” dedi.
‘SAVUNMA AĞIRLIKLI BİR BÜTÇE’
DEM Partisi Şırnak Milletvekili Ayşegül Doğan, bütçeden olumlu sonuçlar alınamayacağını savunarak, “Bu bütçeye baktığımızda iktidarın siyasi seçimlerinin değişmesine dair en küçük bir iz bile göremiyoruz. Hala güvenlikçi bir anlayış mevcut, savunmaya öncelik veren bir yaklaşım söz konusu ve geçmişteki uygulamalarda ısrar devam ediyor. Barışa değil, adeta savaşa hazırlık yapan bir bütçe tasarımıyla karşı karşıyayız” eleştirisini yaptı.
‘CUMHUR İTTİFAKI SÖZLERİNİ YERİNE GETİRMELİ’
Bütçe üzerine değerlendirmelerde bulunan MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, bütçenin genel durumunu değerlendirerek, “Ocak ayında emeklilerin ve kamu çalışanlarının maaşlarına yapılacak artışlarla birlikte bütçe imkanları çerçevesinde ek bir refah payı verilmesini uygun bir yaklaşım olarak görüyoruz. Ayrıca, emekli maaşları arasında var olan eşitsizliklerin aşamalı olarak giderilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bunun yanısında, esnafların ve çiftçilerin Bağ-Kur prim gün sayısının 7200’e indirilmesi, birinci derece memurlara 3600 ek gösterge sağlanması ve ev kadınlarına prim desteği ile emeklilik hakkı tanınması yönünde düzenlemelerin yapılacağına inanıyoruz. Cumhur İttifakı, verdiği taahhütleri mutlaka yerine getirecektir” ifadelerini kullandı.
’24 MİLYON KİŞİ AÇLIK SINIRININ ALTINDA’
İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta, Türkiye’deki kişi başına düşen milli gelir hakkında yaptığı değerlendirmede, “Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı, milyonlarca insanın açlık sınırının altında yaşam mücadelesi verdiğini görüyor mu? Uluslararası bir kuruluşun araştırmasına göre, Türkiye 2024’te milyoner sayısının en çok arttığı ülke olacak; bu konuda dünyada açık ara öndeyiz. Ancak asgari ücret açlık sınırının altında, en düşük emekli maaşları ise daha da düşük. İki ayrı Türkiye gerçeği var. Aslında tüm bu sorunların özeti bu durum. Bir tarafta milyoner sayısı artarken, diğer tarafta açlık sınırında hayatta kalmaya çalışan yaklaşık 8 milyon emekli var. Emeklilerin yüzde 50’si yani 4,5 milyon kişi 16 bin 881 lira, en düşük emekli maaşını alıyor; emeklilerin yaklaşık yüzde 80’i açlık sınırının altında kalmış durumda. Çalışanlar arasında da açlık sınırının altında olanların oranı yüzde 50 civarında. Son günlerde Çalışma Bakanlığı’ndan gelen bir genel müdür, asgari ücretli olanların oranının yüzde 40 olduğunu, asgari ücretin 2 ile 2,5 katı arasında gelir elde edenlerin oranının da yüzde 72 olduğunu ifade etti. Bu veriler ışığında, Türkiye’de 24 milyon insan açlık sınırının altında yaşamaktadır” şeklinde belirtti.
‘BU RAKAM HAKSIZLIKTIR’
Bu sırada Cevdet Yılmaz, “Açlık sınırı türünden bir terim yok, bu ifadeye katılmıyorum. Nasıl olur da Türkiye’de 24 milyon insanın açlık sınırında yaşadığını ileri sürebilirsiniz? Bunun mümkün olduğunu düşünüyor musunuz? Kurumumuzda böyle bir statistiğin varlığı yok. Asgari ücretlilerin gerçekteki kayıtları tam değil mi? 24 milyon ifadesi, Türkiye’ye yönelik bir haksızlıktır” diyerek yanıt verdi.
Milletvekillerinin görüş ve önerilerinin ardından komisyon toplantısı devam ediyor.
