Barbarlık Müzesi, Kanlı Noel Saldırıları’nın Hatırasını Taşıyor

Gül KABA DEMİR-Uğur GÜLBOY/KKTC, – Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) başkenti Lefkoşa’da, Türk Alayı’nda hekim olarak görev yapan Binbaşı Nihat İlhan’ın eşi ve üç çocuğunun hayatını kaybettiği ev, 59 yıldır Barbarlık Müzesi olarak ziyaretçilere kapılarını açıyor. Bu müze, tarihe tanıklık eden birçok önemli objeye, kronoloji panosuna, fotoğraflara, sesli alanlara ve hafıza havuzuna ev sahipliği yapmaktadır.

Rum EOKA örgütü tarafından 24 Aralık 1963 tarihinde gerçekleştirilen Kanlı Noel saldırılarında, Binbaşı Nihat İlhan’ın eşi Mürüvvet ve çocukları Murat, Kutsi ile Hakan, evlerinin banyo küvetinde yaşamını yitirmiştir. ‘Kumsal Katliamı’ ya da ‘Banyo Katliamı’ olarak anılan bu trajik olayın mermi izleri hâlâ müzenin duvarlarında durmakta ve 1966 yılında açılan bu müze, 1963’ten 1974’e kadar Kıbrıs Türklerine uygulanan zulmün sembolü olarak kabul edilmektedir.

MÜZE ÜÇ YIL ÖNCE YENİLENDİ

Müzede, katliamın gerçekleştiği banyo küveti, kanlı bornozlar ve diğer şahsi eşyalar sergilenmektedir. Kıbrıs Türklerinin yaşadığı acıların geleceğe taşındığı bu müzede, 1963-1968 yıllarında Rum saldırıları sonucu şehit olanların isimlerinin bulunduğu bir pano yer almakta. Ayrıca hafıza havuzundaki döneme ait fotoğraflar, ziyaretçilere o günleri yaşama fırsatı sunuyor. Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) tarafından 3 yıl önce müze restore edilerek çevre düzenlemeleri yapılmıştır.

‘SİLAH SESLERİ ARTINCA ODALARA GİRDİLER’

KKTC’ye İstanbul’dan gelen basın mensuplarını Barbarlık Müzesi’nde bilgilendiren turist rehberi Ulviye Mehtap Hız, “1963 yılının 24-25 Aralık gecesinde burada, Tabip Binbaşı Nihat İlhan’ın eşi üç çocuğu ve evde misafir olan Feride Kudum’un EOKA’cılar tarafından katledildiği ev burası. O akşam Binbaşı Nihat İlhan görevdeyken EOKA’nın saldırıları başlıyor. Saldırılar sırasında, evin sahibi Feride Hanım ve evdeki diğer kadınlar, evde yalnız kalmaması amacıyla Mürüvvet Hanım’ın yanına sığınıyorlar. Çatışma sesleri artınca hemen saklanmaya başlıyorlar. Mürüvvet Hanım üç çocuğuyla banyo odasına girerken Feride Hanım lavabonun altına saklanıyor” dedi.

KURŞUN İZLERİ HÂLÂ MEVCUT

Hız, “Kendilerini korumak amacıyla kapıları kapatıyorlar. Günümüzdeki Barbarlık Müzesi’nin giriş kapısının dışında kurşun izi yok, fakat içeriye girdiğinizde kurşun izlerinin başladığını görebiliyorsunuz. EOKA’cılar eve baskın yaparak evi taramaya başlıyorlar. Çocukların sesleri yükselince maalesef banyo odasına yöneliyorlar. Sayısız kurşunla Mürüvvet Hanım’ı, çocuklarını ve Feride Hanım’ı katlediyorlar. Ertesi sabah olayın büyüklüğü anlaşılınca Binbaşı Nihat İlhan’a haber veriliyor. O da sadece ‘vatan sağ olsun’ diyor ve ailesini Elazığ’a götürerek oraya defnediyor” şeklinde konuştu.

MÜZEYE GİRİŞLER ÜCRETSİZ

Hız, “O gece sadece bu ev değil, mahallede birçok Kıbrıslı Türk’ün evi baskınlara uğramıştır. 100’den fazla Kıbrıslı, bu baskınlar sırasında hayatını kaybetmiştir. Müze zamanla orijinal haliyle ziyarete açıldı ve ismini Barbarlık Müzesi olarak aldı. O günlerde yaralanan Hasan Amca, burada görev yaparak o anları anlatıyordu. 2022 yılında TİKA tarafından dijital müzecilik anlayışı ile yeniden düzenlendi, hizmete açıktır. Kıbrıslı Türklerin tüm milli mücadele müzelerine giriş ücretsizdir” ifadelerini kullandı.

MÜZEYİ ZİYARET EDENLER DUYGULANDI

Bursa’dan KKTC’ye gelen bir aile, müzeyi ziyaret ederken yoğun duygular yaşadıklarını ifade etti. İlhami Kargı, “Burada yaşananları gazetelerde okumuştum, geldim ve gördüm. Çocukların küvette öldürülmesi beni derinden etkiledi” dedi. Ayrıca, çocukluğundan bu yana KKTC’yi merak ettiğini dile getiren Sultan Kargı, “Çocukken bu olayların henüz farkında değildim, ancak öğrendikçe çok duygulandım. Kıbrıs’ı görmek hiç aklıma gelmezdi. Müzeye girdiğimde Cengiz Topel’in hikayesini okudum, bu bana çok ağır geldi. Burası Kıbrıs, değerinin bilinmesi gereken bir cennet. Çok şehit verdik ve herkes geçmişi unutmamalı, birbirine zarar vermemelidir” dedi.